Saturday, August 11, 2012

ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း အပိုင္း(၄)

ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း အပိုင္း(၄)

by Myat Thein Tun on Saturday, August 11, 2012 at 5:05pm
 ·

ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း အပိုင္း(၃)ကို ဒီေနရာကိုႏွိပ္ျပီးသြားေရာက္ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္

ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ေရးသားခဲ့တဲ့ ေျမဒူးမူဆလင္သမိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကိုရဲရင့္သစၥာက က်မ္းအကိုးအကားေျမာက္ျမားစြာနဲ႔ ျပန္လည္ေျဖရွင္းသြားတာကို ဖတ္ရတာ ဗဟုသုတအမ်ားၾကီး ရလိုက္တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတကယ္တင္မိပါတယ္။ ကိုရဲရင့္သစၥာေထာက္ျပသြားတဲ့ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ရဲ့ျပန္ၾကားခ်က္ထဲက ေပါ့ဆမွားယြင္းမႈေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ပါ၀င္ေနတာကို သတိျပဳမိခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေရးသားခဲ့တဲ့ ေျမဒူးမူဆလင္ေတြရဲ့ မူလအဆက္အႏြယ္ ဘဂၤလီေတြကို သံတြဲျမိဳ႕မွာ ဘုရားကၽြန္အျဖစ္ေနရာခ်ထားျပီး အဲဒီက ဆံေတာ္၊အံေတာ္၊နံေတာ္ ေစတီေတာ္ေတြကို အဲဒီဘုရားကၽြန္ေတြရဲ့ လုပ္အားနဲ႔တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ မူရင္းစာတမ္းကို ေရးခါနီးေသခ်ာျပန္မဖတ္ပဲ ေပါ့ေပါ့ဆဆ မွားယြင္းေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘုရင္က အဲဒီလူမ်ိဳးေတြကို ဘုရားမွာ အလုပ္အေကၽြးျပဳဖို႔ထားခဲ့တာပါ။ အဲဒီေစတီေတာ္ေတြဟာ ကိုရဲရင့္သစၥာေျပာသလို ေအဒီ၈ရာစုမွာ တည္ေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။  ဦးခင္ေမာင္ေစာ ေရးသားထားတာက-
There are some Muslims living in Thandwe District. These Muslims are called "Myay Du". They are the descendants of the former "Pagoda Slaves".11 When King Min Bin (Man Ban) alias Min Bargyi (Man Bargri) reoccupied the Chittagong District in A.D. 1533, he brought back some Bengalis as prisoners of war and let them work as menial workers at Andaw, Nandaw and Sandaw Pagodas in Thandwe.

ေနာက္ထပ္ေပါ့ဆစြာ ေရးသားမိတဲ့ အမွားတစ္ခုက ခုႏွစ္သကၠရာဇ္အမွားျဖစ္ပါတယ္။ သံတြဲျမိဳ႕စားရဲ့ ေျမာက္ဦးထီးနန္းပုန္ကန္မႈ အခ်ိန္ကာလဟာ ဦးခင္ေမာင္ေစာ စာတမ္းထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတာက ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၆၀၄-ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကို ကၽြန္ေတာ္က ၁၅၆၄ခုႏွစ္လို႔ မွားယြင္းေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ မူလစာတမ္းရွင္ ဦးခင္ေမာင္ေစာ၊ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ေဆြးေႏြးေဖာ္ ကိုရဲရင့္သစၥာနဲ႔ ဖတ္ရႈေလ့လာသူေတြအားလံုးကို အႏူးအညႊတ္ေတာင္းပန္ပါရေစ။ ေနာက္ထပ္လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုက ကၽြန္ေတာ္ရွာေဖြဖတ္ရႈခဲ့တဲ့ ဦးခင္ေမာင္ေစာရဲ့ စာတမ္းမွာ အကိုးအကားႏွစ္ခုပါပါတယ္။ တစ္ခုက Tydd, W.D., Burma Gazetteer, Sandoway District, Vol. A, Rangoon, 1962 ျဖစ္ျပီး ေနာက္တစ္ခုက U Aung Thein (Publisher), Biography of Rector U Kyaw Yin (in Burmese), Pyi Daw Tha Press Rangoon, 1967, p. 187.ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲက ပထမတစ္ခုကိုပဲ ကၽြန္ေတာ့္စာထဲမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကၽြန္ေတာ္ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့တစ္ခုဟာ စာတမ္းပါအေၾကာင္းအရာေတြကို ခိုင္ခိုင္မာမာ အေထာက္အကူမျပဳႏိုင္ဘူးလို႔ ကိုရဲရင့္သစၥာဖတ္ရႈျပီး ေထာက္ျပသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အေပၚမွာေျပာခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ေပါ့ဆမွားယြင္းမႈေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ကိုးကားတင္ျပခဲ့တဲ့ သမိုင္းပညာရွင္ ဦးခင္ေမာင္ေစာ(ဘာလင္)ရဲ့ စာတမ္းဟာ သက္ေသအေထာက္အထားမခိုင္လံုပဲ စာတမ္းရွင္က စိတ္ကူးယဥ္ေရးသားထားသလို ျဖစ္သြားခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ကၽြန္ေတာ့္မွာ ျပန္လည္ေျဖရွင္းဖို႔ အျပည့္အ၀တာ၀န္ရွိပါတယ္။
ေျမဒူးမူဆလင္ေတြရဲ့ မူလအဆက္အႏြယ္ မူဆလင္ေတြ ေျမဒူးအရပ္ကို၀င္ေရာက္လာပံုနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကိုရဲရင့္သစၥာကBurma Gazetteer, Shwe Bo District Volume I ကို ကိုးကားထားတဲ့ေနရာမွာ

" ေျမဒူးမြတ္စလင္ေတြရဲ့အထက္အဆက္အႏြယ္ေတြဟာ သတိုးဓမၼရာဇာ သာလြန္မင္းတရားၾကီး လက္ထက္က ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေရာက္ရွိခဲ့သူေတြျဖစ္ေၾကာင္း သူတို႕ကိုယ္သူတို႕႔ယုံၾကည္ၾကေပမယ့္၊ ပိုျပီးျဖစ္ႏိုင္တာကေတာ့ ေအဒီ (၁၅၃၈-၁၅၃၉) မွာ ဘုရင့္ေနာင္(ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ) က ပဲခူးကိုခ်ီတက္လုပ္ၾကံရာကေန ရရွိခဲ့တဲ့ စစ္သံု႕ပန္းေတြ နဲ႔ ေအဒီ ၁၅၄၆ မွာ တပင္ေရႊထီးမင္း က ရခိုင္ကိုက်ဴးေက်ာ္ျပီး သံတြဲကို သိမ္းပိုက္ခဲ့ရာကေန ရခဲ့တဲ့ စစ္သံု႕ပန္းေတြ ရဲ့ အဆက္အႏြယ္ေတြဆိုတာပါဘဲ။ ၁၁၆၄ ခုႏွစ္ သကၠရာဇ္စြဲပါ သူတို႕စစ္တမ္း တစ္ခုရဲ့ေဖာ္ျပခ်က္ အရဆိုရင္သူတို႕ရဲ့ အထက္အဆက္အႏြယ္၂၈၀ ဟာ ဘုရင့္ေနာင္မင္းတရားၾကီး လက္ထက္ေတာ္မွာ သူတို႕ဆႏၵအေလ်ာက္ ရခိုင္နဲ႕သံတြဲတို႕ကေန လာေရာက္ခဲ့ၾကျပီး ေရႊဘိုခ႐ိုင္မွာရွိတဲ့ ေျမဒူး၊ စည္သာ၊ စည္ပုတၱရာ၊ ဒီပဲယင္း တို႕နဲ႕ ေတာင္ငူ ၊ ရမည္းသင္းတို႕မွာပါ ေျမေနရာခ်ေပးျခင္း ခံခဲ့ရတယ္လို႕   Chapter III (The People), page 64 မွာ ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။”

ဒီက်မ္းအကိုးအကားကို ကၽြန္ေတာ္လက္လွမ္းမွီသေလာက္ ရွာေဖြရရွိထားတဲ့ က်မ္းအကိုးအကားတခ်ိဳ႕နဲ႔ ေျဖရွင္းခ်င္ပါတယ္။ အင္း၀မင္းဆက္ ၂၃ဆက္ေျမာက္ ရာဇမဏိစူဠေစတီဒါယကာ သတိုးသုဓမၼရာဇာ သာလြန္မင္းတရားဟာ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၆၃၂ခုႏွစ္မွာ နန္းတက္ခဲ့တယ္လို႔ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရွိရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ၁၅၃၁ခုႏွစ္မွာ နန္းတက္ခဲ့တဲ့ တပင္ေရႊထီး၊ ၁၅၅၀မွာ နန္းတက္ခဲ့တဲ့ ဘုရင့္ေနာင္တို႔က သာလြန္မင္းထက္ ပိုေစာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အေစာဆံုးျဖစ္တဲ့ တပင္ေရႊထီးမင္းရဲ့ ရခိုင္က်ဴးေက်ာ္စစ္ကေန စေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ကိုရဲရင့္သစၥာကိုးကားတဲ့ စာတမ္းပါေဖာ္ျပခ်က္ထဲက တပင္ေရႊထီး ရခိုင္ကိုက်ဴးေက်ာ္ျပီး သံတြဲကိုသိမ္းပိုက္ခဲ့တယ ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ေဒါက္တာထင္ေအာင္ရဲ့ History of Burma စာအုပ္မွာ သံတြဲနဲ႔ရမ္းျဗဲကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ေျမာက္ဦးမွာ ရံႈးနိမ့္ျပီး ဆုတ္ခြာခဲ့ရတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီတင္ျပခ်က္ကေန စသံုးသပ္ၾကည့္ပါမယ္။  ပထမဦးဆံုး ဗမာရာဇ၀င္က်မ္းတစ္ေစာင္ကိုေဖာ္ျပပါရေစ။ ဦးဘသန္းရဲ့ ေက်ာင္းသံုးမဟာရာဇ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။ေအာက္မွာ ဖတ္ၾကည့္ပါ။




ေဒါက္တာထင္ေအာင္ရဲ့တင္ျပခ်က္ထဲမွာ သံတြဲနဲ႔ရမ္းျဗဲကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ျပီး ေျမာက္ဦးမွာေတာ့ ရႈံးနိမ့္ဆုတ္ခြာခဲ့ရတယ္လို႔ ေရးသားထားေပမယ့္ ဦးဘသန္းရဲ့ျမန္မာရာဇ၀င္မွာ စစ္ပြဲရဲ့အရႈံးအႏိုင္ကို ေသခ်ာမေဖာ္ျပထားပါဘူး။ ဒါဗမာဖက္က က်မ္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ ႏိႈင္းယဥ္သံုးသပ္လို႔ရေအာင္ ရခိုင္ဖက္က က်မ္းေတြကိုလိုက္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
ရခိုင္ရာဇ၀င္က်မ္းေတြမွာေတာ့ တပင္ေရႊထီးရဲ့ေတာင္ငူ-ဟံသာ၀တီတပ္ေတြကို ရခိုင္ဘုရင့္တပ္ေတြ ဘယ္လိုေခ်မႈန္းခဲ့သလဲဆိုတာ ေသခ်ာေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ဦးေအာင္သာဦးရဲ့ ရခိုင္ရာဇ၀င္ထဲက စာမ်က္ႏွာအခ်ိဳ႔ကို ေဖာ္ျပပါရေစ။




ေနာက္ထပ္ တပင္ေရႊထီးနဲ႔ဘုရင့္ေနာင္တို႔ ရခိုင္ဘုရင္ မင္းဗာၾကီးနဲ႔ မင္းဖေလာင္းလက္ထက္မွာ ရခိုင္ျပည္ကေန ဘယ္လိုရံႈးနိမ့္ဆုတ္ခြာခဲ့ရတယ္ဆိုတာကို ေသခ်ာတင္ျပထားတဲ့ ဦးဖိုးသာေအာင္ရဲ့ က်မ္းထဲက စာမ်က္ႏွာအခ်ိုဳ႕ကို ထုတ္ႏႈတ္တင္ျပခ်င္ပါတယ္။




ဒီရခိုင္ရာဇ၀င္က်မ္းေတြကို အႏွစ္ခ်ဳပ္ထားတဲ့ သမိုင္းပညာရွင္ဆရာ ေမာင္သာလွရဲ့ The Rakhaing စာအုပ္ထဲက စာမ်က္ႏွာတစ္ခုကို ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ေဖာ္ျပပါရေစ။




ေျမာက္ဦးေခတ္ရဲ့ အထင္ရွားဆံုး၊အထက္ျမက္ဆံုး မင္းဗာဘုရင္(၁၅၃၁)လက္ထက္မွာ ရခိုင္ေရတပ္မေတာ္ဟာ ေပၚတူဂီေတြနဲ႔ဖြဲ႔စည္းထားျပီး ေဒသတြင္းမွာ အင္အားအေတာင့္တင္းဆံုး ေရတပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ကုန္းေၾကာင္းစစ္ဆင္ေရးမွာ အလြန္ထူးခၽြန္ထက္ျမက္လို႔ ယိုးဒယားကိုသာမက အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားကၽြန္းစြယ္တစ္ခုလံုးနီးပါးကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ဟံသာ၀တီတပ္ေတြဟာ ဘာျဖစ္လို႔ရခိုင္ကြက္ကြက္ေလးကို မသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့တာလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းရဲ့အေျဖဟာ ရခိုင္ေရတပ္ပါပဲ။ တပင္ေရႊထီးနဲ႔ဘုရင့္ေနာင္ဟာ ရခိုင္ကိုစစ္ခ်ီတဲ့အခ်ိန္မွာ ပထ၀ီအေနအထားအရ ကုန္းေၾကာင္းအေနနဲ႔ ျပည္ဖက္က ၀င္ျပီး ေရေၾကာင္းအေနနဲ႔ ေမာ္တင္စြန္းကပတ္ျပီးမွသာ စစ္ခ်ီႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ တပင္ေရႊထီးရဲ့ပထမအၾကိမ္က်ဴးေက်ာ္စစ္ဟာ ျပည္မွာ ရံႈးနိမ့္ျပီးဆုတ္ခြာခဲ့ရပါတယ္။ ဒုတိယအၾကိမ္က်ဴးေက်ာ္စစ္ဟာလည္း ရခိုင္ၾကည္းတပ္၊ေရတပ္ေတြရဲ့ ခုခံတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေျပးေပါက္ပိတ္ျပီး ရဟန္းေတြမ်ားမွတဆင့္ စစ္ေျပျငိမ္းဖို႔ကမ္းလွမ္းရတဲ့အထိ မရႈမလွ ရံႈးနိမ့္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ ဦးဘသန္း ျမန္မာရာဇ၀င္မွာ ေဖာ္ျပထားတာနဲ႔ တစ္ခ်ိဳ႕တစ္၀က္ တူညီမႈရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဘုရင့္ေနာင္ရဲ့က်ဴးေက်ာ္စစ္ဟာလည္း ေရေၾကာင္းတိုက္ပြဲမွာ ဘဂၤလားပင္လယ္တြင္းမွာ က်င္လည္က်က္စားေနတဲ့ ရခိုင္ဘုရင့္ေရတပ္ရဲ့တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္ျပီး လက္နက္ခ်အညံ့ခံတဲ့လူေတြေတာင္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေရတပ္ပ်က္တာနဲ႔ ၾကည္းတပ္လည္း အေရးနိမ့္ခဲ့ရတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ logically သံုးသပ္ၾကည့္ရင္ ေတာင္ငူ-ဟံသာ၀တီက်ဴးေက်ာ္စစ္မွာ ရခိုင့္အင္ပါယာရဲ့ ုဒုတိယျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ သံတြဲျမိဳ႕ကိုသာ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အဲေဒသကိုေျခကုပ္ယူျပီး ေျမာက္ဦးေနျပည္ေတာ္ကို လုပ္ၾကံဖို႔မခက္ခဲဘူးလို႔ ယူဆမိပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေတာင္ငူ-ဟံသာ၀တီေခတ္  ဒုတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြင္းမွာ ထိုင္း၊လာအိုနဲ႔ကေမၻာဒီယားေတာင္ ပါ၀င္ခဲ့ေပမယ့္ ဘာလို႔ရခိုင္ျပည္ မပါ၀င္ခဲ့တာလဲဆိုတာ အေျဖကို အထက္မွာကၽြန္ေတာ္တင္ျပခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြအရ လက္ခံႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။

စစ္သုံ႔ပန္႔ဆိုတာ စစ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တိုက္လို႔ရႈံးတဲ့ဘုရင္ဟာ စစ္သုံ႔ပန္႔ေတြကို ေခၚေဆာင္သြားႏိုင္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ယူဆမိပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကိုရဲရင့္သစၥာကိုးကားထားတဲ့ Burma Gazetteer, Shwe Bo District Volume I ထဲက တပင္ေရႊထီး သံတြဲကိုသိမ္းပိုက္ျပီးေခၚေဆာင္လာတဲ့ စစ္သုံ႔ပန္႔ေတြျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ Historically၊Logically ျငင္းပယ္ရပါလိမ့္မယ္။ ပဲခူးဟံသာ၀တီဘုရင္ သုရွင္တကာရြတ္ပိကို ေတာင္ငူ ဘုရင့္ေနာင္ေက်ာ္ထင္အေနာ္ရထာ ခ်ီတက္လုပ္ၾကံေအာင္ျမင္လို႔ ရရွိလာတဲ့ မူဆလင္စစ္သုံ႔ပန္႔ေတြကို ေျမဒူးအရပ္မွာေနရာခ်ေပးတယ္ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးကၽြန္ေတာ့္မွာ  ေဆြးေႏြးဖို႔ လက္လွမ္းမီွတဲ့ က်မ္းအကိုးအကားမရွိတဲ့အျပင္ ရခိုင္ေဒသက ဘဂၤလီေတြနဲ႔ပတ္သက္ျခင္း ရွိမရွိသဲသဲကြဲကြဲမသိရွိလို႔ အျငင္းပြားစရာမရွိေသးပါဘူး။

ေနာက္တစ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ သံလွ်င္စား ေပၚတူဂီငဇင္ကာ ငွားရမ္းထားတဲ့ ကုလားပသီ၂၀၀၀ေက်ာ္နဲ႔ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ့္ဆီမွာ ေလာေလာဆယ္ ႏိႈင္းယွဥ္သံုးသပ္စရာ က်မ္းအကိုးအကား လက္လွမ္းမမွီေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုစဥ္းစားစရာရွိတာက ငဇင္ကာဟာ သံလွ်င္ကိုမေရာက္ခင္ ရခိုင္ဘုရင္ရဲ့ေရတပ္ဗိုလ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာရရင္ ဘဂၤလားဖက္က ကၽြန္ေတြကို ဖမ္းဆီးေရာင္းခ်တဲ့ေနရာမွာ အဓိကလူတစ္ေယာက္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့သူ သံလွ်င္ကိုသြားေရာက္တပ္စြဲတဲ့အခါ ဘဂၤလီကၽြန္ေတြပါမသြားႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ပသီဆိုတာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ပါရွမ္း(အီရန္)လူမ်ိဳးလို႔ ၾကားဖူးနား၀မွတ္သားဖူးပါတယ္။ အဲဒီပသီလူမ်ိဳးေတြရဲ့ ျမန္မာျပည္ထဲ၀င္ေရာက္လာပံုနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး မိုေရွေရဂါရဲ့စာအုပ္ထဲမွာ ျမန္မာျပည္ကသမိုင္းဆရာေတြရဲ့ ေရးသားခ်က္တခ်ိဳ႕ကို ကိုးကားတင္ျပထားတာကို တစြန္းတစဖတ္ဖူးပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ျပီး တိတိက်က်သိရဖို႔ အာရပ္၊ပါရွမ္းေတြရဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္ကုန္သြယ္မႈ သမိုင္းေၾကာင္းေတြကို အခြင့္အေရးရရင္ ေသခ်ာေလ့လာၾကည့္ပါအုန္းမယ္။

ကိုရဲရင့္သစၥာ ကိုးကားတင္ျပသြားသမွ်ကို ျခံဳငံုစဥ္းစားၾကည့္တဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ျပန္ၾကားခ်က္ထဲက သံတြဲကဘုရားကၽြန္ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြ အင္း၀သို႔ခိုလႈံျခင္းဆိုတဲ့အခ်က္ကို ျငင္းပယ္ထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ စေနမင္းလက္ထက္မွာခိုလႈံခဲ့တဲ့ မူဆလင္ေတြဟာ ဘဂၤလီမဟုတ္ဘူးလို႔ေျပာထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ ရခိုင္ရာဇ၀င္က်မ္းေတြအရ ရခိုင္ျပည္က မူဆလင္ေတြကို ကမန္၊ေျမဒူး၊ဘဂၤလီလို႔ ခြဲျခားေဖာ္ျပထားတယ္ဆိုေတာ့ခါ ေျမဒူးမူဆလင္ဟာ အင္း၀က ေျမဒူးျမိဳ႕ကိုအစြဲျပဳျပီးေခၚတာျဖစ္လို႔ အင္း၀ဘုရင္ဆီကိုခိုလႈံသြားတဲ့ မူဆလင္ေတြရဲ့  မူလဇစ္ျမစ္ဟာ တစ္ေနရာရာျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒီေျမဒူးမူလဆင္ဟာ ပသီကဆင္းသက္လာတာလား၊ ဘဂၤလီကဆင္းသက္လာတာလား အေျဖထုတ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဗမာမူဆလင္တိုင္းဟာ ဘဂၤလီကဆင္းသက္လာတယ္လို႔ အေထာက္အထားခိုင္ခိုင္လံုလံုမရွိပဲ ေျပာလို႔မရေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္ဆီမွာရွိတဲ့ အေထာက္အထားေတြအရ သံတြဲကေန အင္း၀ကိုထြက္ေျပးခိုလႈံသြားတဲ့ မူဆလင္ေတြဟာ ဘဂၤလီကၽြန္ေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ပထမဆံုးအကိုးအကားအေနနဲ႔ ရခိုင္သမိုင္းသုေတသီ ဦးစံေရႊဘုရဲ့ စိုင္းတင္နယ္စား ရခိုင္စာဆိုေတာ္ပညာရွိ ဥဂၢါပ်ံ(U Ga Byan-Governor of Sindin,Arakan) စာတမ္းထဲက စာပုိဒ္တစ္ခုကို ေကာက္ႏုတ္တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
Sometime after this Hanthawaddi was invested by the Arakanese. While this was going on and at the instigation of his guardian the prince attempted another assassination of his father. This again having fortunately failed the culprits fearing the king’s anger went over to the side of the enemy where they were received with every mark of joy and respect. But one of Min Khamaung’s wives who accompanied him pointed out that if death was to be their punishment it was far better to receive it at the hands of his father than be a friend of one who was the enemy of his own country. So the prince with his followers though opposed by overwhelming odds cut their way through and gained their own lines. The prince’s valour and might was so conspicuous on this occasion that everybody concerned in the attempt on Razagri’s life was entirely forgiven.
The next scene is laid at Sandoway. The prince went there with the avowed purpose of
worshipping at the sacred shrine; but on arrival U Ga Byan his evil genius told him that
two attempts at assassination had already failed and a third was not to be thought of. It was therefore decided upon to resort to open rebellion with thousands of dis-contented men who then resided at Sandoway. There he got together all the pagoda slaves – several thousands - who consisted of prisoners of war and under his personal command marched on Myauk-U the capital. The royal forces met and crushed the rebels, the majority of whom fled to Burma.

အိမ္ေရွ႕မင္းသားရဲ့ သံတြဲကဘုရားကၽြန္ေတြကို စုစည္းျပီး ေျမာက္ဦးထီးနန္းကို ပုန္ကန္မႈနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ရာဇ၀င္ေၾကာင္း အေထာက္အထားအေနနဲ႔ ဓည၀တီအေရးေတာ္ပံုက်မ္းထဲက စာမ်က္ႏွာတစ္ခုကို ဖတ္ရႈၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။



ေမာရစ္ေကာလစ္ရဲ့ ေျမာက္ဦးေခတ္နန္းဆက္ဇယားအရပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္းဆရာ AFK.Jilani ရဲ့ဇယားအရပဲျဖစ္ျဖစ္ ရခိုင္ဘုရင္မင္းရာဇာၾကီး(၁၅၉၃-၁၆၁၂)လက္ထက္ သားေတာ္အိမ္ေရွ႕မင္းသား မင္းခေမာင္းရဲ့ သံတြဲပုန္ကန္မႈေၾကာင့္ ၁၆၀၄ခုႏွစ္မွာ အင္း၀ဘုရင္ထံခိုလႈံခဲ့ရတဲ့ ဘဂၤလီဘုရားကၽြန္ေတြရဲ့ သမိုင္းနဲ႔ ကိုရဲရင့္သစၥာတင္ျပထားတဲ့ ၁၆၉၈ခုႏွစ္မွာမွ နန္းတက္လာတဲ့ အင္း၀ဘုရင္စေနမင္းလက္ထက္ ၁၇၀၈ခုႏွစ္နဲ႔ ကိုက္ညီမႈမရွိပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ၁၉၉၇ခုႏွစ္ စာေပဗိမာန္စာမူဆုရ ေျမဒူးမူဆလင္သမိုင္းျပဳစုသူဟာ ထင္ရွားတဲ့ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးသမား၊ ကြန္ျမဴနစ္ေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဘံုေပါက္သာေက်ာ္ရဲ့ ၁၉၉၃ခုႏွစ္ထုတ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာအႏၱရာယ္ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို ကိုးကားခဲ့တာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ရဲ့ စာမ်က္ႏွာ၈၆မွာ -

ေျမဒူးမ်ားသည္  ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ခန္႔ အဒီ၁၇၂၃ခုႏွစ္ထိ သံတြဲတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။၎တို႔သည္ အခန္း(၃/၄)တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း စႏၵ၀ိဇယေခတ္မွာ သံတြဲမွ ေျမဒူးထြက္ေျပးသြားသည့္ မူဆလင္မ်ားျဖစ္သည္။ ၎တို႔၏ ဇာတိအရပ္မွာ အေရွ႕ဘဂၤလား ေသာင္းထီးကၽြန္းျဖစ္သည္။ မင္းဗာဘုရင္ ဘဂၤါ၁၂ျမိဳ႕ကို ခ်ီတက္ေအာင္ပြဲခံ၍ ျပန္လာခ်ိန္တြင္ ေသာင္းထီးကၽြန္းမွ စစ္သုံ႔ပန္႔မ်ားကို ေခၚေဆာင္လာျပီး သံတြဲတြင္ေနရာခ်ထားခဲ့သည္ လို႔ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီထဲမွာ တင္ျပထားတဲ့ ေျမဒူးမူဆလင္ေတြအင္း၀ကို ၀င္ေရာက္ခိုလႈံတဲ့ခုႏွစ္ဟာ ဆရာေမာင္ေက်ာ္ရွင္းရဲ့ ေျမဒူးမူဆလင္သမိုင္းထဲက ခုႏွစ္နဲ႔၁၅ႏွစ္လြဲေနပါတယ္။ အင္း၀မင္းဆက္ဇယားကိုျပန္ၾကည့္တဲ့အခါ အဲဒီအခ်ိန္အင္း၀မွာ စေနမင္းေနာက္က တနဂၤေႏြမင္းနန္းတက္တဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေျမဒူးမူဆလင္တိုင္းဟာ ရခိုင္က၀င္လာတဲ့ ဘဂၤလီဘုရားကၽြန္ေတြမဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေလာေလာဆယ္မွာ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ logically လက္ခံႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေျမဒူးမူဆလင္အဖြဲအစည္းမွာ ရခိုင္ကဘဂၤလီေတြလံုး၀မပါဘူးဆိုတာကိုေတာ့ အေပၚမွာတင္ျပထားတဲ့ သမိုင္းအေထာက္အထားေတြအရ လက္မခံနိုင္ပါဘူး။

အဲဒီလိုမ်ိဳး သံတြဲဘုရားကၽြန္ ဘဂၤလီအဆက္အႏြယ္ေတြ ပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ ေနာက္ႏွစ္ႏွစ္ရာေက်ာ္ၾကာတဲ့အခ်ိန္ ဘိုးေတာ္ဘုရားရဲ့ ရခိုင္က်ဴးေက်ာ္စစ္မွာ ပါ၀င္ခဲ့ျပီးေတာ့ ဗမာတပ္ေတြျပန္ဆုတ္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႔ဟာ သံတြဲမွာျပန္အေျခခ်တဲ့အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဗမာစကားေျပာ ေျမဒူးမူဆလင္ဆိုျပီး ခုရွိေနတဲ့ ဘဂၤလီရီုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔မတူတဲ့ ဘာသာတရားကိုးကြယ္မႈကလြဲလို႔ က်န္တဲ့ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ လူေနမႈစရိုက္၊စိတ္ေနသေဘာထားထပ္တူညီတဲ့ မ်ိဳးႏြယ္စုတစ္ခုရွိေနခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ခုေလာက္ဆိုရင္ ဦးခင္ေမာင္ေစာ(ဘာလင္)ရဲ့ Religion of Arakan စာတမ္းထဲက ေျမဒူးမူဆလင္သမိုင္းတင္ျပခ်က္ဟာ က်မ္းကိုးစာရင္း ျပည့္ျပည့္စံုစံုေဖာ္ျပဖို႔ လိုအပ္ခဲ့တာကလြဲလို႔ စာတမ္းရွင္ရဲ့ အေထာက္အထားမရွိပဲ စိတ္ကူးဥာဏ္ကြန္႔ျမဴးျပီး ေရးထားတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာကို လက္ခံႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ ကိုရဲရင့္သစၥာရဲ့ ျပန္ၾကားခ်က္ထဲမွာ ဌာေနတိုင္းရင္းသားဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ့္ကို ေမးခြန္းထုတ္ထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဌာေနတိုင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သမိုင္းဦးဘံုေျမေခတ္ကို ျပန္သြားစရာမလိုဘူးထင္ပါတယ္။ ဌာေနတိုင္းရင္းသားအျဖစ္သတ္မွတ္ျခင္းဟာ သတ္မွတ္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အာဏာရွိသူ မင္း၊အစိုးရနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းက သတ္မွတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ေပၚေပါက္လာရတာလို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ပထမဆံုးအေထာက္အထားအေနနဲ႔ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ပထမဦးဆံုးအခြန္ေတာ္ေကာက္ယူျခင္း စစ္တမ္းတစ္ေစာင္ျဖစ္တဲ့ ဘိုးေတာ္ဘုရား(ဗဒံုမင္း)စစ္တမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ၾကားဖူးနား၀မွတ္သားဖူးတာေလးေတြကို ျပန္ေျပာျပပါရေစ။ ဘိုးေတာ္ဘုရားဟာ သူ႔ပိုင္နက္အတြင္းက တိုင္းသူျပည္သားမ်ားကို အခြန္ေကာက္ယူဖို႔အတြက္ လူမ်ိဳးနဲ႔လူဦးေရစာရင္းေကာက္ခံတဲ့ေနရာမွာ လူေတြကို အတန္းအစားေလးမ်ိဳး ခြဲျခားသတ္မွတ္ျပီး ေကာက္ယူခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအတန္းအစားေလးမ်ိဳးကေတာ့ အသည္၊အလာ၊၀င္ေန နဲ႔ ကပ္ပါးတို႔ပဲျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ပထမဆံုးျဖစ္တဲ့ အသည္မ်ိဳးဆိုတာက တိုင္းျပည္မွာေနထိုင္ၾကတဲ့ ဗမာအပါအ၀င္ ခုဌာေနတိုင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ တိုင္းရင္းသား၊ႏိုင္ငံသားစစ္စစ္ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အလာဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခားက ၀င္လာအမႈထမ္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ေဒသခံျမန္မာေတြနဲ႔အိမ္ေထာင္က်ျပီး ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရရွိထားသူေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ကုလား၊ပသွ်ဴး၊ကသည္း၊ေပၚတူဂီ၊အာေမးနီးရမ္း စတဲ့လူမ်ိဳးေတြ အကုန္ပါမယ္ထင္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ၀င္ေန က်ေတာ့ ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာ ေရြ႕ေျပာင္းအေျခခ်လာၾကတဲ့ တရုတ္၊ကုလား အႏြယ္ေတြပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီလူေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္တဲ့အခြန္ဆက္လူတန္းစားျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ကပ္ပါးက်ေတာ့ စစ္သုံ႔ပန္႔၊ကၽြန္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီလူတန္းစားကေတာ့ အခြန္ဆက္ရလိမ့္မယ္မထင္ပါဘူး။ အဲဒီစစ္တမ္းကိုအေျခခံျပီး ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကို ေရးဆြဲခဲ့တယ္လို႔ ၾကားဖူးနား၀မွတ္သားဖူးပါတယ္။ အေပၚမွာေျပာခဲ့သမွ်ကို ျခံဳငံုျပီးေျပာရရင္ ဌာေနတိုင္းရင္းသားျဖစ္ျခင္းဆိုတာ ေခတ္အဆက္ဆက္ အစိုးရမင္းမ်ားရဲ့ သတ္မွတ္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာရတာျဖစ္ပါတယ္။ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္၊မ်ိဳးႏြယ္စုတစ္ခုက ကိုယ့္ဘာသာ သတ္မွတ္ခ်င္တိုင္းသတ္မွတ္လို႔မရပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့လူမ်ိဳးဟာ သမိုင္းေၾကာင္းအရပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရသတ္မွတ္ခ်က္အရပဲျဖစ္ျဖစ္ ဌာေနတိုင္းရင္းသား လံုး၀မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ထင္ရွားေနပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြဟာ ေျမာက္ဦးေခတ္ရခိုင္ဘုရင့္ႏိုင္ငံေတာ္မွာ တခ်ိဳ႕တေလ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းရင္းသားျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားမေတြ႕ရပါဘူး။ အနီးစပ္ဆံုးသမိုင္းအေထာက္အထားအေနနဲ႔ ခြဲျခားမႈမရွိပဲ တိက်လွပါတယ္ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီေခတ္စစ္တမ္းတစ္ရပ္မွာေတာင္ ဘဂၤလီကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ထည့္သြင္းေဖာ္ျပတာမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါဘူး။ 1906 Akyab District Gazetteer မွာ ခုလိုေဖာ္ျပထားတာေတြ႕ရပါတယ္။

Indigenous Races: - Arakanese (239,649), Burmese (35,751), Kamis (11,95), Mros (10,074), Chins(9,415),Diangnets (3,412),Chaungthas(247)and Thets(232).     
Non-Indigenous Races: - British(209), Eurasians(158), Chinese(4390), Shaikhs (152,074), Saiyyads (1,254), Pathans (126), Zairbadis (108), other Muslims (1,325), Sudras (6,016), Kayasths (2,888), Uriyas (625), Brahmans (398), Chatris (377), Dhobis (263), Waddars (233), Nats (226), Burua Maghs (165), Chettis (164), Doms (143), Malas (142), Marabans (125), Banias (114) and other Hindus Castes (2,104).

အားလံုးကို ျခံဳငံုျပီးသံုးသပ္ရမယ္ဆိုရင္ ေျမာက္ဦးေခတ္ကတည္းက စစ္သုံ႔ပန္႔၊ကၽြန္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤလီေတြဟာ ဒီေန႔အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အမ်ားစုဟာ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳခံထားရျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပားက ျမန္မာမူဆလင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္းမွာ တျခားဗုဒၶဘာသာျမန္မာေတြနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာမူဆလင္ေတြျဖစ္ကုန္ၾကပါျပီ။ ခုလက္ရွိရခိုင္ေဒသတြင္းမွာ သန္းနဲ႔ခ်ီျပီး အလံုးအရင္းရွိေနၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေခၚ ဘဂၤလီေတြကေတာ့ ကိုလိုနီေခတ္တြင္းနဲ႔ ပါလီမန္ေခတ္ဦး ျမန္မာျပည္ေကာင္းစားစဥ္ကာလက ေျပာင္းေရြ႕အေျခခ်ခဲ့ၾကတဲ့ ဘဂၤလီေတြရဲ့မ်ိဳးဆက္ေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ နဂိုရွိေနတဲ့ ဘဂၤလီဦေရအနည္းအက်ဥ္းပါေကာင္းပါေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္မ်ိဳးဆက္သံုးေလးဆက္အတြင္း စစ္တေကာင္းဘဂၤလီေတြနဲ႔ေရာေႏွာသြားတဲ့အတြက္ စီစစ္ေရြးခ်ယ္ဖို႔မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေနအထားကို ေရာက္သြားတယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။ 

၁၉၄၂ ကုလား-ရခိုင္အဓိကရုန္းနဲ႔ ၁၉၄၇ မူဂ်ာဟစ္ဆူပူအံုၾကြမႈအေၾကာင္းကို ဘဂၤလီမ်ားႏွင့္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း အပိုင္း(၅)မွာ ဆက္လက္ရွင္းလင္းပါအုန္းမယ္။


                                                                                             ေလးစားစြာျဖင့္
                                                                                             ျမတ္သိန္းထြန္း(၁၁၊၈၊၂၀၁၂)

လာေရာက္ဖတ္ရႈေလ့လာၾကတဲ့ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ားကို တစ္ခုေမတၱာရပ္ခံပါရေစ။ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ကိုရဲရင့္သစၥာတို႔ရဲ့ အခ်ိန္ေပးျပီး ၾကိဳးစားေလ့လာေရးသားတင္ျပထားတာေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ေဆြးေႏြးေနတဲ့ သမိုင္းအေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ဆက္စပ္မႈမရွိတဲ့ ဘာသာေရးျငင္းခုန္ျခင္းေတြကို ေက်းဇူးျပဳျပီးလာမေရးၾကပါနဲ႔။ အဲဒီဘာသာေရးျငင္းခုန္ျခင္း၊ လူမ်ိဳးေရးတိုက္ခိုက္ေစာ္ကားျခင္းေတြေရးမယ့္အစား ခုကၽြန္ေတာ္ေရးသားတင္ျပထားတဲ့ သမိုင္းအေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးေထာက္ျပတာမ်ိဳးက ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ေရာ၊ လာေရာက္ဖတ္ရႈေလ့လာသူေတြအတြက္ပါ အက်ိဳးရွိေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုထပ္မွာခ်င္တာက ကိုရဲရင့္သစၥာနဲ႔ကၽြန္ေတာ္တို႔ေဆြးေႏြးမႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြၾကားမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တင္းမာမႈေတြ ေျပေလွ်ာ့ျပီး အျပဳသေဘာဆက္ဆံေရးေတြတိုးတက္လာဖို႔ ရည္ရြယ္ျပီး ခုလိုေဆြးေႏြးေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အေႏွာင့္အယွက္မေပးၾကဖို႔ ေလးစားစြာ ေမတၱာရပ္ခံပါရေစ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

No comments:

Post a Comment