ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ရခိုင္ႏွင့္ ဘဂၤလီ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ေပၚလာရျခင္း အေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္မွာ ဘဂၤလီဦးေရ အဆမတန္ မ်ား ျပားလာရျခင္းသည္လည္း တစ္ခ်က္အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ ရခိုင္ေဒသအခ်ိဳ႕တြင္ ဘဂၤလီလူဦးေရသည္ ရခိုင္လူဦးေရထက္ မ်ားျပားေနသည္။ လူဦးေရမ်ားျပားလာေသာအခါ ဘဂၤလီမ်ားသည္ ရခိုင္ မ်ားအေပၚ ႏိုင္ထက္စီးနင္း ျပဳလာၾကသည္။ အထူး သျဖင့္ စီပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးတုိ႔တြင္ အာဏာပိုင္တုိ႔ႏွင့္ ပူး ေပါင္း၍ ျခယ္လွယ္လာၾကသည္။ လူမႈေရးကိစၥမ်ားတြင္ လူအားျဖင့္ ဖိရန္ႀကိဳးစားသလို စီးပြားေရးကိစၥမ်ားတြင္ ေငြအားျဖင့္ဖိလာၾကသည္။ ထိုမေက်နပ္မႈမ်ားသည္ တေနရာမွ ျပႆနာ စတင္ေပၚေပါက္လာပါက နဂို္ရွိရင္းစြဲ ခံစားခ်က္မ်ားႏွင့္ စုေပါင္းကာ ေပါက္ကြဲကုန္ၾကသည္။ ထိုအခါ ႀကီးက်ယ္ေသာ ပဋိပကၡ အဆင့္သုိ႔ ေရာက္ရွိ သြားေတာ့သည္။
သာမန္ဘဂၤလီ တစ္ေယာက္သည္ မိန္းမ တစ္ေယာက္မွ သံုးေယာက္အထိယူၾကၿပီး၊ ေမာ္လ၀ီ(ဘီ)မ်ား ႏွင့္ ေငြေၾကးျပည့္စံုသူ တို႔သည္၊ မိန္းမ တစ္ေယာက္မွ ေျခာက္ေယာက္အထိပင္ ယူၾကသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႕ရသည္မွာ ႏွစ္ေယာက္၊ သံုးေယာက္ႏွင့္ ေလးေယာက္ျဖစ္သည္။
အကယ္၍ ဘဂၤလီမ တစ္ဦးသည္ အျမံဳ သို႔မဟုတ္ ကေလး မေမြးေတာ့လွ်င္၊ ဘဂၤလီ ေယာကၤ်ားသည္ မိန္းမရွိေနသည္ ျဖစ္ေစ၊ ကြာရွင္းလိုက္ၿပီး ျဖစ္ ေစ၊ ကေလးေမြးနိဳင္ေသာ မိန္းမကို ထပ္၍ယူသည္။ မိန္းမ သို႔မဟုတ္ ေယာကၤ်ား ေသဆံုးသြားခဲ့ေသာ္ ၃-လ မ ေက်ာ္မီ ေနာက္ထပ္ အိမ္ေထာင္သစ္ ထပ္ျပဳရသည္၊ ဘာသာေရးအရ အိမ္ေထာင္မရွိဘဲ ၃-လထက္ပို၍ ေန ခြင့္မရွိ ဟုဆိုသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ အရြယ္ရွိေသာ ဘဂၤလီ မိန္းမတုိင္းသည္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ကေလး ေမြးေနရ မည္ဟုပင္ ျဖစ္သည္။
ဘဂၤလီမူဆလင္မ်ားတြင္ ဘာသာေရး အရဟုဆိုကာ သေႏၶကိုတားခြင့္မရွိေပ။ ထို႔ေၾကာင့္လူဦးေရမွာ အဆမတန္ တိုးပြားလာခဲ့ သည္။ ဘဂၤလီ မူဆလင္မေလးမ်ားကို အသက္ ၁၅-ႏွစ္ခန္႔မွပင္စ၍ မိဘမ်ားက အိမ္ ေထာင္ခ်ေပးတတ္ၾကသည္။ သူတုိ႔၏ သက္တမ္း တေလွ်ာက္လံုးတြင္ သားေမြးရန္မွာ အဓိကအလုပ္ျဖစ္သည္ ဟုပင္ ဆိုရေပမည္။ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးကတည္းက မိန္းမတ႔ို၏ ဓမၼတာေသြးဆံုးမွသာလွ်င္ နားခြင့္ရၾကသည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ မူဆလင္အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္၏ ေမြးဖြားႏႈန္္းမွာ အနည္းဆံုး ၁၀-ေယာက္မွ အမ်ားဆံုး ၂၅-ေယာက္ အထိပင္ရွိသည္။ မီးတြင္းႏွင့္မီးျပင္ ကေလးေသဆံုးႏႈန္းမွာ အလြန္ပင္ျမင့္ မားေသာ္လည္း ၈-ေယာက္မွ ၁၆-ေယာက္အထိ သားတင္သည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ေနထိုင္ေသာ တခ်ိဳ႕ေခတ္ပညာ တတ္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားမွလြဲ၍ အပိ်ဳႀကီးမရွိေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကေလးေမြး၍မရေသာ အျမံဳမွလြဲ၍ ဘဂၤလီမူဆလင္ အမိ်ဳးသမီးတုိင္း လိုလိုသည္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္၊ သားေမြးသည္ ဟုဆိုရေပမည္။
ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ မိန္းမတစ္ေယာက္တည္းသာရွိေသာ ဘဂၤလီအိမ္ေထာင္စုအတြက္ ကေလး ၁၀-ဦးႏွင့္ မိန္းမ ေျခာက္ေယာက္ရွိေသာ အိမ္ေထာင္စုတြင္ ကေလး ၆၀-အထိပင္ရွိနိဳင္သည္ကို ေတြ႕ရ ေပမည္။ ျဖစ္နိုင္ေျခကို စဥ္းစား ၾကည့္မည္ဆိုပါက အရြယ္ေရာက္ၿပီး ဘဂၤလီ အမ်ိဳးသမီး အေယာက္ ၁၀၀-၏ ၂၅-ႏွစ္ အတြင္း ေမြးဖြားမည့္ ကေလးဦးေရ အနည္းဆံုးႏွင့္ အမ်ားဆံုးကို ေအာက္ေဖၚျပပါ တြက္ခ်က္ မႈအရ ဆန္းစစ္ၾကည့္နိဳင္သည္။
ပထမ တြက္ခ်က္မႈတြင္ ပထမ ေမြးေသာကေလး ၁၀၀၀-အထဲမွ ၂၀% သာလွ်င္ မိန္းကေလး ပါ၀င္သည္ဟု ယူဆထားၿပီး မီးတြင္းမီးျပင္ ကေလး ေသေပ်ာက္ႏႈန္းကို ၁၀% အထိယူထားသည္၊ ေမြးဖြားခ်ိန္ကို ၂-ႏွစ္ ျခားေပးထားသည္၊ ၁၅-ႏွစ္ ၾကာေသာအခါ ပထမေမြးေသာ ကေလးမ်ားမွ အသစ္အရြယ္ ေရာက္လာေသာ မိန္းကေလး ၂၀% အထဲမွ ထပ္၍ထပ္၍ ကေလး ေမြးဖြားလာမည္။ ဒုတိယ တြက္ခ်က္မႈတြင္ ထိုေမြးေသာ ကေလး ၁၀၀၀ -အထဲမွ ၅၀% ကို မိန္းကေလးပါသည္ ဟု ယူဆထားၿပီး မီးတြင္း၊ မီးျပင္ ကေလး ေသေပ်ာက္ႏႈန္းကို ၁% ႏွင့္ ေမြးဖြား ခ်ိန္ကိုမူ ၁-ႏွစ္ ျခားသာလွ်င္ ယူထားသည္၊ ၁၅-ႏွစ္ ၾကာေသာအခါ အရြယ္ ေရာက္လာၿပီျဖစ္ေသာ မိန္းကေလး ၅၀% မွ ထပ္၍ထပ္၍ ကေလး ေမြးဖြားလာမည္။ ေအာက္ေဖၚျပပါ တြက္ ခ်က္မႈ ႏွစ္ခုစလံုးတြင္ သခၤ်ာသေဘာ သဘာ၀အရ ဒႆမမ်ားယူထားမႈကို စာရႈသူတုိ႔အေနျဖင့္ သေဘာေပါက္ နားလည္ လိမ့္မည္ဟု ထင္ပါသည္။
အနည္းဆံုး ဘဂၤလီ ေမြးဖြားမႈႏႈန္း တြက္ခ်က္မႈ
ပထမအရြယ္ေရာက္ၿပီး ဘဂၤလီ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွ ေမြးဖြားမည့္ကေလး
ေမြးဖြားမည့္ အမ်ိဳးသမီးေမြးဖြားႏွစ္ေမြးဖြားကေလးေသဆံုးကေလးအသက္ရွိ ကေလးမွတ္ခ်က္
၁၀၀၁၀၀၁၀၉၀
၁၀၀၁၀၀၁၀၉၀
၁၀၀၁၀၀၁၀၉၀
၁၀၀၁၀၀၁၀၉၀
၁၀၀၁၀၀၁၀၉၀
၁၀၀၁၁၁၀၀၁၀၉၀
၁၀၀၁၃၁၀၀၁၀၉၀
၁၃-ႏွစ္ အတြင္း တိုးလာေသာ ဘဂၤလီဦးေရ စုစုေပါင္း၆၃၀
အရြယ္ေရာက္လာေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ယခင္ရွိေသာ ဘဂၤလီ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွ ေမြးဖြားမည့္ကေလး
ေမြးဖြားမည့္ အမ်ိဳးသမီးေမြးဖြားႏွစ္ေမြးဖြားကေလးေသဆံုးကေလးအသက္ရွိ ကေလးမွတ္ခ်က္
၁၁၈၁၅၁၁၈၁၁.၈၁၀၆.၂အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၂၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၁၃၆၁၇၁၃၆၁၃.၆၁၂၂.၄အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၂၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၁၅၄၁၉၁၅၄၁၅.၄၁၃၈.၆အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၂၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၁၇၂၂၁၁၇၂၁၇.၂၁၅၄.၈အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၂၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၁၉၀၂၃၁၉၀၁၉၁၇၁အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၂၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၂၀၈၂၅၂၀၈၂၀.၈၁၈၇.၂အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၂၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၁၂-ႏွစ္ အတြင္း တိုးလာေသာ ဘဂၤလီဦးေရ စုစုေပါင္း၈၈၀.၂
၂၅-ႏွစ္ အတြင္း တိုးလာေသာ ဘဂၤလီဦးေရ စုစုေပါင္း၁၅၁၀
အမ်ားဆံုး ဘဂၤလီ ေမြးဖြားမႈႏႈန္း တြက္ခ်က္မႈ
ပထမအရြယ္ေရာက္ၿပီး ဘဂၤလီ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွ ေမြးဖြားမည့္ကေလး
ေမြးဖြားမည့္ အမ်ိဳးသမီးေမြးဖြားႏွစ္ေမြးဖြားကေလးေသဆံုးကေလးအသက္ရွိ ကေလးမွတ္ခ်က္
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၀၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၁၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၂၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၃၁၀၀၉၉
၁၀၀၁၄၁၀၀၉၉
၁၄-ႏွစ္ အတြင္း တိုးလာေသာ ဘဂၤလီဦးေရ စုစုေပါင္း၁၃၈၆
အရြယ္ေရာက္လာေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ယခင္ရွိေသာ ဘဂၤလီ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွ ေမြးဖြားမည့္ကေလး
ေမြးဖြားမည့္ အမ်ိဳးသမီးေမြးဖြားႏွစ္ေမြးဖြားကေလးေသဆံုးကေလးအသက္ရွိ ကေလးမွတ္ခ်က္
၁၅၀၁၅၁၅၀၁.၅၁၄၈.၅အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၂၀၀၁၆၂၀၀၁၉၈အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၂၅၀၁၇၂၅၀၂.၅၂၄၇.၅အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၃၀၀၁၈၃၀၀၂၉၇အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၃၅၀၁၉၃၅၀၃.၅၃၄၆.၅အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၄၀၀၂၀၄၀၀၃၉၆အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၄၅၀၂၁၄၅၀၄.၅၄၄၅.၅အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၅၀၀၂၂၅၀၀၄၉၅အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၅၅၀၂၃၅၅၀၅.၅၅၄၄.၅အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၆၀၀၂၄၆၀၀၅၉၄အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၆၅၀၂၅၆၅၀၆.၅၆၄၃.၅အရြယ္ေရာက္လာ သူမ်ားမွ ၅၀% ထပ္မံေမြးဖြား
၁၁-ႏွစ္ အတြင္း တိုးလာေသာ ဘဂၤလီဦးေရ စုစုေပါင္း၄၃၅၆
၂၅-ႏွစ္ အတြင္း တိုးလာေသာ ဘဂၤလီဦးေရ စုစုေပါင္း၅၇၄၂
အထက္ပါ ဇယားတြင္ တြက္ခ်က္ထားသကဲ့သို႔ ဘဂၤလီအမ်ိဳးသမီး ၁၀၀-မွ ၂၅-ႏွစ္ အတြင္း အနည္းဆုံး ဘဂၤလီတုိးႏႈန္းမွာ ၁၅၀၀- ေက်ာ္ၿပီး အမ်ားဆုံး တုိုးႏႈန္းမွာ ၅၇၀၀-ပင္ေက်ာ္ေနသည္ကိုပင္ ေတြ႔ရသည္။ ဤသို႔ ဆိုလွ်င္ ရခုိင္ျပည္တြင္ လက္ရွိ ရွိေနေသာ ဘဂၤလီဦးေရ ၁-သန္းခန္႔မွ ေယာကၤ်ား၊ အရြယ္လြန္အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ က ေလးသူငယ္ တုို႔ကိုႏႈတ္လိုက္ၿပီး ေမြးဖြား နုိင္ေသာ အမ်ိဳးသမီးဦးေရ အနည္းဆံုး ၃-သိန္းခန္႔ရွိမည္။ ထို ၃-သိန္း ခန္႔မွ ၂၅-ႏွစ္ အတြင္း ဘဂၤလီဦးေရ အနည္းဆံုး ၄,၆၁၇,၀၀၀ ႏွင့္ အမ်ားဆံုး ၁၇,၂၂၆,၀၀၀-ေမြးဖြားမႈ ရွိနိဳင္ သည္ကို ေတြ႔ရမည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ စုစုေပါင္း ဘဂၤလီဦးေရ အနည္း ဆံုး ငါးသန္းေက်ာ္မွ အမ်ားဆံုး ဆယ့္ခုနစ္ သန္းေက်ာ္ထိ ရွိလာနိဳင္သည္ဟု ခန္႔မွန္းနိဳင္ေပသည္။
ဤသည္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ တစ္ခုတည္း၌ပင္ ယခုလက္ ရွိ ျမန္မာနိဳင္ငံလူဦးေရ၏ ၉% မွ ၃၀% အထိရွိလာနိဳင္သည္ ကိုေတြ႔ ရေပသည္။
ရခိုင္လူမ်ိဳးတုိ႔တြင္ အမ်ားအားျဖင့္ ၁-ေယာက္မွ ၅-ေယာက္ အထိသာ ယူၾကေတာ့သည္ကို ေတ႔ြရ သည္။ ႃခြင္းခ်က္ အေနျဖင့္ ၆-ေယာက္မွ ၁၂-ထိ ေမြးေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရွိေသာ္လည္း ၁၀% ပင္မရွိေပ။ ရခုိင္လူမ်ိဳးတို႔၏ လူဦးေရ တိုးပြားနဳန္းကို ၾကည့္မည္ဆိုပါက ယခုလက္ရွိ ရခိုင္ျပည္တြင္ ရွိေသာ လူဦးေရ ၁-သန္းခန္႔မွ ဘဂၤလီတို႔ကဲ့သုိ အမ်ိဳးသမီးဦးေရ ၃-သိန္းခန္႔မွ ေမြးဖြားသည္ထားဦေတာ့ စုစုေပါင္းေမြးဖြားမည့္ အမ်ားဆံုး ကေလးမွာ ၂,၂၂၀,၀၇၅-သာရွိမည္။ ဤတြက္ခ်က္မႈတြင္ ရခိုင္မိသားစုတို႔၏ အမ်ားဆံုး ကေလးယူမႈ စံခ်ိန္ ၅-ေယာက္ႏွင့္ ပထမေမြးဖြားေသာ ကေလးမ်ားမွ အမ်ိဳးသမီး ပါ၀င္ႏႈန္းကိုလည္း ဘဂၤလီတုိ႔တြင္ တြက္ ခ်က္ထားေသာ အမ်ားဆံုးပါ၀င္ႏႈန္း ၅၀% ႏွင့္ ဒုတိယ မ်ိဳးဆက္၏ ကေလးေမြးမႈ ကိုလည္း ၅-ေယာက္ အထိကို ယူထားသည္၊ အပ်ိဳႀကီးမ်ား၊ တျခားေဒသမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕သြားျခင္းမ်ားႏွင့္ အျခားကိစၥမ်ားကို လံုး၀ ထည့္ တြက္ထားျခင္းမရွိပါ။ (သို႔ေသာ္ ရခိုင္တို႔ သည္ အျခား ျမန္မာတုိင္းရင္းသားမ်ားကဲ့သို အပ်ိဳႀကီး အမ်ားအျပား ႏွင့္၊ မယ္သီလရွင္ ၀တ္သြားေသာ အမ်ိဳးသမီး မ်ားစြာရွိသည္ ကုိလည္း ေမ့ထား၍ မရေပ၊ ေနာက္တစ္ခ်က္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္မွာ၊ ရခုိင္တုိ႔တြင္ တလင္၊ တမယား စနစ္ကိုသာ သံုးျခင္း၊ လူပ်ိဳႀကီးမ်ား ရွိေနျခင္းႏွင့္ သာသနာေဘာင္ အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္သြား ျခင္းျဖစ္သည္။) ဤသို႔တိုင္ ရခိုင္လူဦးေရ အမ်ားဆံုး သံုးသန္း ေက်ာ္မွ်သာလွ်င္ ရွိမည္ကို ခန္႔မွန္းနိဳင္ေပသည္။
လက္ေတြ႔ အျဖစ္အပ်က္ တစ္ခုေနျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္ငယ္စဥ္က ရေသ့ေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရိွ၊ အိမ္ ေထာင္စု တစ္ရာခန္႔ရွိေသာ ရခုိင္ရြာမ်ားသည္၊ ယခုအခါ တစ္ရာခန္႔မွ တစ္ရာႏွစ္ဆယ္ခန္႔ထိ ရွိလာေသာ္လည္း၊ အိမ္ေထာင္စု ငါးဆယ္မွ်ပင္ မျပည့္ေသာ ျပင္ေခ်ာင္းဆိုေသာ ဘဂၤလီရြာငယ္သည္ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုအတြင္း အိမ္ ေထာင္စု သံုးရာခန႔္ပင္ ရွိသြားခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သုိ ဆက္သြားေနပါက ေနာက္ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုခန္႔တြင္ အိမ္ ေထာင္စုေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္သြားမည္မွာ ေသခ်ာသည္။ ဤသည္မွာ ဆင္းရဲေသာရြာငယ္ တစ္ရြာ၏ လူဦးေရ တိုးပြားမႈမွ် သာျဖစ္ၿပီး၊ ထို႔ထက္ ခ်မ္းသာေသာ၊ ႀကီးေသာ ရြာမ်ားတြင္ အဆမ်ားစြာ ပိုနိဳင္သည္။ ထိုကဲ့သိုပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တစ္ခု၌သာမက ျမန္မာနိဳင္ငံ တစ္၀န္းလံုးတြင္ ဆယ္စုႏွစ္ ေျခာက္ခုခန္႔ အတြင္း ဘဂၤလီမည္မွ် တိုးပြားသြားမည္ကို သတိထား၍ၾကည့္လွ်င္ သိႏိုင္သည္။ ျမန္မာနိဳင္ငံအတြင္းရွိ ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ သူတို႔ မရွိေသာ ၿမိဳ႕ ဟူ၍ မရွိသေလာက္ရွားပါးသည္ ကိုေတြ႔ရသည္။ သူတုိ႔ရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္လည္း လူဦးေရ အတိုင္းအတာ တစ္ခု အထိ မ်ားျပားစြာ ရွိေနသည္ကိုလည္း သတိျပဳၾကည့္နိဳင္ေပမည္။
အထက္ပါ တြက္ခ်က္မႈႏွင့္ မ်က္ျမင္အျဖစ္အပ်က္မ်ားအရ လူမိ်ဳးစု ႏွစ္ခု၏ လူဦးေရတုိးပြားမႈကို ႏႈိင္း ယွဥ္ ၾကည့္မည္ဆိုပါက ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေက်ာ္လွ်င္ ဘဂၤလီလူဦးေရမွာ ရခုိင္လူဦးေရထက္ ႏွစ္ဆေက်ာ္ပို၍ မ်ား သြားနိဳင္သည္မွာ ေသခ်ာေနသည္ ကိုေတြ႔ရသည္။ ဘဂၤလီတုိ႔၏လာရာ ပင္ရင္းျဖစ္ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိဳင္ငံတြင္ လြတ္လပ္ေရး ရခါစ အခ်ိန္တြင္ သန္းငါးဆယ္ ခန္႔သာရွိေသာ လူဦးေရသည္၊ ယခုအခ်ိန္တြင္ သန္းတစ္ရာေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ ရွိေနေပၿပီ၊ ဆယ္စုႏွစ္ ေလးခုေက်ာ္တြင္ ႏွစ္ဆ (သန္း တစ္ရာေက်ာ္) တုိးသြားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ “အထူး” သတိထားရမည့္ သက္ေသသာဓက တစ္ခ်က္ပင္ ျဖစ္ သည္။
အင္ဂ်ီအို (NGO) တခိ်ဳ႕မွ ရေသ့ေတာင္၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သားဆက္ျခား စီမံခ်က္မ်ားႏွင့္၊ ပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဘဂၤလီ ေခၚေတာတုိ႔၏ ေရွးရိုးစြဲ အယူအဆမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးဟုဆုိေသာ အယူသည္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိခဲ့ၾကသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ အသံ ေကာင္းဟစ္ခဲ့ၾကေသာ သားဆက္ျခား အင္ဂ်ီအုိ (NGO) မ်ားလည္း တစတစ အသံေပ်ာက္ သြားခဲ့ၾကၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း လူ႔အခြင့္ေရးဟုဆိုသူမ်ားက ဘဂၤလီမူဆလင္ မ်ားအတြက္ လူ႔အခြင့္ေရးေခါင္းစဥ္တပ္ကာ၊ “လြပ္လပ္စြာ အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္”၊ “လြပ္လပ္စြာ ေမြးဖြားခြင့္”၊ ဟုေအာ္ေနၾက ဆဲျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္တြင္ လူ႔အခြင့္ေရးသမားမ်ားအား ေမးလုိသည္မွာ၊ “လြပ္လပ္စြာ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းမွာ” မယား ဦးေရ မည္မွ်ႏွင့္ “လြပ္လပ္စြာေမြးဖြားခြင့္မွာ” ကေလးအေရအတြက္ မည္မွ်ကို ဆိုလုိပါသနည္း???။ မိန္းမ ယူခ်င္ သေလာက္ ယူၿပီး ကေလးေမြးခ်င္သေလာက္ ေမြးျခင္းသည္ လူ႔အခြင့္အေရးေလာ???။ ဘဂၤလီဦးေရ တုိးပြားလာၿပီး ရခုိင္လူမ်ိဳး ပေပ်ာက္ေရးသည္ လူ႔အခြင့္ေရးေပေလာ???။ တုိးပြားလားေသာ ဘဂၤလီမ်ားကုိ မည္သူက တာ၀န္ ယူမည္နည္း ???။ ထုိသူတုိ႔ ၏ ရန္ႏွင့္ ဓေလ့စရိုက္ကို မည္သူက တာ၀န္ယူမည္နည္း???။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ လူမိ်ဳးႏွင့္ ဘာသာကို မည္သူက ကာကြယ္ေပး မည္နည္း???။ အစာေရစာ ရွားပါးျခင္းႏွင့္ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈျပႆနာကို မည္သူကေျဖရွင္းေပးမည္နည္း???။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢႏွင့္၊ လူ႔အခြင့္ေရးသမားမ်ား ေျဖရွင္းေပၾကမည္ေလာ ???။ မည္သူမွ် ေျဖရွင္းေပးမည္ မဟုတ္ပါ ကိုယ့္ကိစၥ၊ ကိုယ့္ျပႆနာ ကိုယ္သာရွင္းရမည္သာ ျဖစ္သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ အေျခအေန၊ အသံ ႏွင့္ ခံစားခ်က္တုိ႔ကို မသိက်ိဳးကြၽန္ျပဳၿပီး ဘဂၤလီမ်ား၏ အခြင့္အေရးအတြက္ သာ တစုိက္မတ္မတ္ ေတာင္းဆိုေန ၾကေသာ၊ ကမၻာ့ကုလသမဂၢႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔တုိ႔ ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ရခုိင္လူမ်ိဳးႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ပေပ်ာက္ေရးလားဟု သံသယျဖစ္ဖြယ္ ေတြ႔ရွိလာရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၏ အဓိက အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမွာ လယ္ယာလုပ္ငန္းပင္ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ လူဦးေရ တုိးလာေသာ္ လည္း လယ္ေျမဧက တိုးမလာသကဲ့သို႔ ဆန္၊ စပါး ထြက္ႏႈန္းမွာလဲ တုိးလာခဲ့ ျခင္းမရွိေပ။ ဘဂၤလီလူဦးေရ တုိးပြားလာျခင္း ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ားျဖစ္ၾကေသာ အစားဆန္ေရရွာပါးျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးျခင္းဆုိသည့္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမ်ား သည္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားေပၚသုိ႔ က်ေရာက္လာခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ဘဂၤလီလူဦးေရ ထူထပ္မ်ားျပားေသာ ရေသ့ေတာင္၊ ဘူသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ပို၍ဆုိးသည္။ ဆန္ကို အျခားၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ တင္သြင္းရသည့္ ေျခအေနသို႔ေရာက္ လာသည္။ ထိုအခါ ဆန္ ေစ်းႏႈန္းမွာ အလြန္ျမင့္မားၿပီး မိုးရာသီတြင္ ငတ္မြတ္သည့္ အေျခအေန သို႔ပင္ေရာက္ၾကသည္။ မိုးရာသီ တြင္ ရခိုင္ရြာမ်ားသို႔ လာေရာက္ ေတာင္းရမ္းၾကေသာ ဘဂၤလီမေလးမ်ားႏွင့္၊ ဘဂၤလီေလး မ်ားစြာကို ကြၽန္ေတာ္ေတြ႔ ဖူးသည္။
ဗုဒၶဘာသာ ရခုိင္လူမ်ိဳးတုိ႔တြင္လည္း မိန္႔မ တစ္ေယာက္ ထက္ပိုမယူရ ကေလးမည္မွ်ထက္ ပို၍မေမြး ရဟူ၍ ကန္႔သတ္ခ်က္ မရွိေပ။ သို႔ေသာ္လည္း ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီေအာင္ လူသားဆန္စြာ ေနထိုင္ၾကျခင္းသာ ျဖစ္ သည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ပင္ ဘဂၤလီမူဆလင္ မ်ားသည္လည္း အျခားလူမ်ိဳးမ်ားကဲ့ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီေအာင္ ျပဳမူေန ထိုင္နိဳင္မွသာလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ရရွိေပလိမ့္မည္။ သို႔မဟုတ္ ပါက ငတ္မြတ္ျခင္း၊ ေရာဂါထူေျပာျခင္း၊ အျပင္ အျခားျခားေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚ လာနိဳင္ေပ သည္။ ကမၻာေပၚရွိ သဘာ၀အရင္း အျမစ္မ်ား ႏွင့္ လူသားတုိ႔ အခ်ိဳးက်က် ေနထိုင္နိဳင္မွသာလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္ ကိုဖန္တီးနိဳင္မည္ျဖစ္သည္။
ဘဂၤလီမ်ားအေနျဖင့္ ကမၻာေျမေပၚၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆက္လက္၍ ေနလိုၾကလွ်င္ အထက္ပါဓေလ့၊ စရိုက္ ႏွင့္ လူေနမႈပံုစံကိုေျပာင္း လဲၿပီး လူသားဆန္စြာေနထိုင္မွသာလွ်င္ ကမၻာေျမႀကီးက လက္ခံမည္ျဖစ္သည္။ သို႔မ ဟုတ္ပါက မည္သည့္ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ နိုင္ငံကမွ လက္ခံမည္မဟုတ္ေပ။ ကမၻာႀကီးကို လက္၀ါး ႀကီးအုပ္လုိ ေသာသူမ်ား က်ဆံုးခန္းမ်ားကို သင္ခန္းစာယူသင့္ၿပီျဖစ္ သည္။ ေခတ္မွီတုိးတက္ေသာ လူအဖြဲ႔အစည္းမွ လက္ မခံေတာ့ေသာ၊ ျပဳျပင္သင့္သည့္ အခ်က္မ်ားကို သိေစလို၍၊ ဤေဆာင္းပါး ကို ေရးလိုက္ရ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။